اشعار

لحظه اى خود را بيا از خويشتن بيگانه كن            ديـدنى ها را فـداى ديـدن جـانــانـه كن

تا به كى مِى از سبوى غير مى نوشى بيا            از سبوى رحمت حق باده در پيمانه كن

گنج در ويرانه پنهان ست بايد رنج كرد            گنج بى رنج ار كه خواهى خويش را ويرانه كن

تا نگردد از پريشانى پريشان خاطرت            هر كجا ديدى پريشان گيسوانى شانه كن

هركجا ديدى كه عقل توحريف نفس نيست            عقل را بگذار وخود را درجهان ديوانه كن

همچوشمعى فيض بخش ديگران باش و بسوز            در مقام جانفشانى خويش را پروانه كن

بهر تاريكى گورِ خويش شمعى برفروز            فـكـر فـردا و حـسـاب خالق جانانه كن

در مقام خاكسارى همچنان خورشيد باش            خدمت خـلـق خـدا با همّتى مـردانه كن

پند عبرت مى دهد» ژوليده» با پندش تو را            تا نـگـرديــدى اسيــر دام ترك دانه كن

هركس كه آرزو به زر و زور مى كند            خود را زفيض رحمت حق دور مى كند

در ملك جان زياده مكن آرزو، كه مرگ            آهـنـگ آرزوى تـو در گــور مى كـنــد

بشكن غرور خويش كه در ارتكاب جرم            شيـطـان كـمـك به آدم مـغــرور مى كند

دنيا چو دام و دانــه آن مكر و صيد را            با يك نـگـاه، لال و كـر و كـور مى كند

گـر بـار مـنّـتـى نـتـوانى برى به دوش            كــارى بكن كه با عـمـلش مور مى كند

هر كه خود را بـيـشـتـر پـابـند دِرهم مى كند           بيشتر خود را اسيــر محـنت و غــم مى كند

 وه چه بدبخت است آنكه با وجـود ذات حق           سر بر دون همّتان از بهـر نان خــم مى كند

روزى هــر روزۀ مـا را دهـد روزى رسان           در عوض روزى زعمر ما و تو كم مى كند

گـريـه ابــر بـهــاران بين كه از هـمـبـستگى           چشمه، نهر و نهر، رود و رود را يم مى كند

در ضمير خويش هرگز ره مده فـكـر گـنــاه           فكر هر كــارى تو را بر آن مصـمّم مى كند

از«فَمَنْ يَعْمَل» كه حق فرموده در قرآن بدان           خير و شر را ذات حق تفكيك از هم مى كند

تفرقه هرجا فتد كارش ز هـم پـاشيدگى است           اى بنــازم آن كه با حـق رشته محكم مى كند

هركه عارى از ريا گردد صفايش میدهند           چون كه گردد باصفا بر ديده جايش میدهند

اهل تقوا را به محشر امتـيـاز ديگريست           گرچه اين جـا بيشتر جـام بـلايش میدهند

بى بها بودن به نزد خلق گنجى پربهاست           خاك چون آدم شود قـدر و بهايش میدهند

هركسى از راه فهمش مى كند درك سخن           هرچه سوزِ نى فزون باشد نوايش میدهند

آب حيوان خضر را رمز نجات مرگ نيست           فــانـى فـى الله را آب بـقـايـش مـیــدهـنــد

همچويوسف درجوانى ترك شهوت كن كه نفس           هـر چه كـام دل بـرآرد اشتهـايـش میدهند

از مــقـــام لا بـه اِلاّالله انـســان مـى رسد           هر كه اين معنى نداند حـكم لايش میدهند

قفل جـنّت را كليدى هست در دست على           هركه را خواهد على اِذن سرايش میدهند

هوس هر جا نهد پا را تـمـنّـا میشود پيدا           چنانكه اسم هر كس از مسمّا میشود پيدا

به دنيا دل مبند اى دل كه دنيا جاودانى نيست           كه معـيـار عـلى از ترك دنيا میشود پيدا

دراين دنيا بكن كارى كه بتوان بهره بردارى           كه قـدر عمر ما در روز عقبا میشود پيدا

زسيما پى توان بردن كه در طينت چه میباشد           بلى هرجا كه صورت هست،معنا میشود پيدا

به زور و زر مناز اى دل كه حق فرموده درقرآن           مقام و ارزش انسان ز تـقـوا میشود پيدا

مشو ازمرگ خود غافل كه بهر بردنت اى دل           اگر پيدا نـشد امـروز، فـردا میشود پـيـدا

مكن سرپيچى از حظِّ على و آل چون فردا           تو را خطّ امان از حبّ مولا میشود پيدا

گول زرق و برق زر را میخورى اى دل چرا؟           زندگى را میكنى بر خويشتن مشكل چرا

غنچه گل شد، گل خزان گرديد وبلبل شد خموش           مانده اى اى باغبان، حيران و پا در گِل چرا

عمرطى شد،نوجوانى رفت وپيرى سررسيد           حبّ دنيا را نمى سازى برون از دل چرا

چهره پُرچين گشت وقامت دال وموى سرسپيد           از مكافات عـمـل بنشسته اى غـافل چرا

كاخ ها گرديد كوخ و كوخ ها گرديد كاخ           زاد راهى برنمیدارى از اين منزل چرا

نوح رفت و كشتى اش بشكست و طوفان شد تمام           غافلى اى بى خبر زانديشه ساحـل چـرا

كاروان مرگ هر دم میزند كوس رحيل           برنمى خيـزى براى بستن محـمـل چـرا

عمر چون رفت از كفت ديگر نمى آيد به كف           اين سخن حقّ است، حق را میکنى باطل چرا

مزرع كشت است دنيا از بـراى آخـرت           غـافلی و نیستی در فکر این حاصل چرا

مرگ مأمور است و معذور از براى بردنت           راحت و آسوده خوابيدى در اين منزل چرا

از من «ژوليده» بشنو اى به دنيا بسته دل           حب دنيا را نمى سازى برون از دل چرا

پیش صاحب نظران مُلک سلیمان باد است           بلکه آن است سلیمان که زمُلک آزاد است

ایـنـکـه گـویـنـد بر آب است نـهـاد دنـیـا           نیک اگر در نگری خواجه همه بر باد است

دل بر این پیره زن عشوه گر دهـر مبند           این عروسیت که در عقد بسی داماد است

خیـمـۀ انس مزن بر در این کهـنه رباط           که اساسش همه نا موضع و بی بنیاد است

خـاک بـغـداد به مـرگ خلفا گـریـه کـنـد           ورنه این شط روان چیست که در بغداداست

دردا که مثل ميـثـم و سلـمان نمي‌شويم            سلمان شدن که هيچ، مسلمان نمي‌شويم

 وقتی که غرق سستی وجهل و تغافلیم            لبـریـز استـجـابت و ايــمــان نمي‌شويم

هـرسال چند مصحف زرکوب مي‌خريم            اما انـيـس و هـمـدم قــرآن نمي‌شــويـم

 يک عمر بين پيلۀ تن دست و پا زديم            پروانگي ما چه شده؟ جــان نمي‌شويم!

بيمار معصيت شده يک عمر نفـسمـان            همت نمي‌کـنـيـم که درمــان نمي‌شـويم

با اين کوير بخل و حسد خو گرفته ايم            افسوس، رود و چشمه و باران نمي‌شويم

رنج و غــم تـمـامي ما بي ملالي است            از غصه‌ی کسي که پريـشان نمي‌شويم

در اين زمانه آدميت جان سپـرده است            رنجي نبرده ايم، نه! انـسـان نمي‌شويم

باری ز دوش خـلـق خــدا بر نـداشتـیم            بيهـوده نيـست همدم جـانــان نمي‌شويم

این کوره راه خـتــم به جنت نمی شود            اینگونه هـم قـبـیـلـۀ سلـمـان نمی‌شـویم

در محضر امام زمـان، لاف مي زنيم            وقتي که يار رهبـر خـوبــان نمي‌شويم

با این حساب کرب وبلا هم شود به پا            قـربـانـي امــام شـهـيـدان نـمـي‌شــويـم

برای زنـدگـی سـرخ، کـربـلا کـافـی ست          برای لاله شـدن، فـهـم لاله ها کافی ست

نــدای "هـل مـن..." ســالار کـربــلا آمـد          برای گـفـتـن لـبـیـک، این نـدا کافی ست

میـان مـانـدن و رفـتـن، دچـار تــردیــدی          مکن به غفـلت و تردید اقـتـدا، کافی ست

نه بـا حسیـن و نه با لـشـکـر یـزیـدی تو!          زلال و آینه گون شو، دگر ریا کافی ست

قسم مخور که تو بیعت نموده ای با عشق          بیا به کرب وبلا، حرف و ادعا کافی ست

بیا به مسلخ عشق و به خون وضو کن سرخ          همین برای محک خوردن شما، کافی ست

مکن تو چون و چرا در طـریق جانبازی          سر بـریـده بـیـاور، مگو چرا، کافی ست

به قول کرب وبلا :" خون همیشه پیروز است "         به روز واقعه ،شمشیر خون تو را کافی ست

مگو که پای تو لنگ ست و کربلا دور است !         مگـو برای خـدا، این بهانه ها، کافی ست

برای لاله شدن، شـرط عـقـل لازم نیست          برای لاله شدن، عاشقی، تو را کافی ست

شهید راه خدا را چه حاجتی جز دوست؟          خدا برای شهیدان، فـقـط خـدا کـافی ست

حسین و کرب وبلا، زرد و سرخ و دیگرهیچ          حسین و کرب و بلا... شرح ماجرا کافی ست

برای آن که شهیدی شوی تو هم یک روز          بخوان نماز شهادت،بگو "بلی"،کافی ست

شب و روزم گذشت به هـزار آرزو            نه رسیدم به خویش، نه رسیدم به او

نه ســلامــم سـلام، نه قـیـامـم قــیـام            نه نـمـازم نـمـاز، نه وضـویـم وضو

دل اگـر نـشـکـنـد به چه ارزد نـماز            نه بریز اشـک چـشـم، نه ببر آبــرو

نه به جـانـم شـرر، نه به حـالـم نظر            نه یکی حسب حال، نه یکی گـفـتگو

نه به خود آمدم، نه ز خـود می روم            نه شدم سـربـلـنـد، نه شدم سـر فـرو

همه جا زمزمه ست، همه جا همهمه ست            همه جا "لاشریک..."، همه جا " وحدهُ"

نـبـرد غیـر اشـک، دل ما را به راه            نـکــنــد غــیــر آه، دل مــا را رفــو

نـشـوی تا حـزین هـلـه با می نـشین            هله سـر کن غزل، هله تر کن گـلـو

به ســر آمـد اجــل، نـسرودم غــزل            همه اش هوی و های همه اش های و هو

هـلـه امـشب بـبـر به حـبـیـبـم خـبــر            که غـمـش مـال من، و دلــم مـال او

هله از جانِ جان چه نوشتی؟ بخوان!            هله گوش گران! چه شـنـیدی؟ بگو !

ببریدم به دوش، به کویِ می فروش            که شــرابـم شـراب، که سبـویـم سبو

از جنون این عالــم بیگــانه را گم کرده‌ام           آسمــان سیرم، زمین خــانه را گم کرده‌ام

نه من از خود، نه کسی از حال من دارد خبر          دل مــرا و من دل دیــوانه را گــم کرده‌ام

چون سلیمانم که از کف داده‌ام تاج و نگین          تا ز مستی شیشه و پیمــانه را گـم کرده‌ام

از من بی‌عاقبت، آغــاز هستی را مپـرس          کز گرانخوابی سر افـسانه را گــم کرده‌ام

طفل می‌گرید چون راه خانه را گم می‌کند          چون نگریم من که صاحب خانه را گم کرده‌ام؟

به که در دنبال دل باشم به هر جا می رود          من که صائب کعبه و بتخانه را گم کرده‌ام

در بهاران سری از خاک برون آوردن            خنده‌ای کردن و از باد خــزان افسردن

همه این است نصیبی که حیــاتش نامی            پس دریغ ای گل رعنا غـم دنیا خوردن

مشو از بــاغ شبابت بشـکـفـتن مغــرور            کز پـیـش آفت پیــری بود و پــژمــردن

فکر آن باش که تو جانی و تن مرکب تو            جان دریغست فـدا کردن و تن پـروردن

گو تن از عاج کن و پیرهن از مروارید            نه که خواهیش به صندوق لحد بسپـردن

گر به مردی نشد از غــم دلـی آزاد کنی            هم به مردی که گـنــاه است دلی آزردن

صبح دم باش که چون غنچـه دلی بگشائی            شیــوۀ تنـگ غــروبست گـلـو بـفـشـردن

پیش پــای همه افتــاده کــلیـد مـقـصــود            چیست دانـی دل افتــاده به دست آوردن

بار ما شیشۀ تقــوا و سـفـر دور و دراز            گر ســلامت بتوان بار بـه منــزل بـردن

ای خــوشا توبه و آویختــن از خـوبی‌ها            وز بدی های خود اظهار نــدامت کردن

صفحه کزلوح ضمیر است ونم ازچشمۀ چشم            می‌توان هر چه سیاهی به دمـی بستردن

از دبستــان جهــان درس محـبـت آمــوز           امتحان است بترس از خطــر واخـوردن

شهریارا به نصیحت دل یــاران دریــاب            دست بشکسته مگــر نیست وبــال گردن

باید از آفـاق و انفس بگذرى تا جان شوى           وآنگه از جان بگذرى تا در خور جانان شوى

طُرّه گیســـوى او، در كف نیاید رایـــگان           باید اندر این طریقت، پاى و سر چوگان شوى

كى توانى خواند در محراب ابرویش نماز؟           قرنها باید در این اندیشه، سرگردان شوى

در ره خال لبش، لبـریـز بــــاید جــام درد           رنج را افزون كنى،نى در پى درمان،شوى

در هواى چشم مستش، در صف مستان شهر           پاى كوبى، دست افـشانى و هم ‏پیمان شوى

این ره عشق است و اندر نیستى حاصل شود          بایدت از شوق، پروانه شوى؛ بریان شوى

شمیـم اهل نـظـر را به هر کسی ندهند            صفای وقت سحر را به هر کسی ندهند

کجـاست دیــدۀ روشنــدلان بـاطـن بین            نگــاه نیک نظــر را به هر کسی ندهند

تو بی هنر! که به فکر و خیال؛ دل بستی            معطـلی، که هنـر را به هر کسی ندهند

ادب، نیــاز اسـاسـی سالکــان ره است            رمـوز طی سفــر را به هر کسی ندهند

چه داغهــا، چه بـلاها، چه رنجها باید            یقین که سوز جگر را به هر کسی ندهند

شنـیــده ام ز بــزرگـان معـرفت یاران            خلوص و دیدۀ تر را به هر کسی ندهند

کسی که اهـل شهادت نبود نا اهل است            بدان که میل خطر را به هر کسی ندهند

قسم به راهب نصرانی و سه سالۀ شام            طواف کـعـبۀ سر را به هر کسی ندهند

سوی حسین به فردای محشر ای یاران            جـواز و اذن گذر را به هر کسی ندهند

دعای عهد بخوان رجعـتی اگر خواهی            که درک صبح ظفر را به هر کسی ندهند

راز و نـیــاز گــوشــۀ آرام بهتـر است            وقت دعــا، نشستـن بر بام بهتــر است

عبـدالـکـریـم بودن ما اعـتـبــار ماست            عبــدِ تو بودن از لقب و نام بهتر است

مشتاق دیــدن تو شدم جــای کعـبـه ات            اصلا کفن ز جــامۀ احــرام بهتر است

بالا نــرفت آنکه بلا دید و شِکــوه کرد            حال کسی که ســوختـه آرام بهتر است

در کــورۀ گـنـاه دلــم سنـگِ سخـت شد            از کوزه های پخته، گلِ خام بهتر است

قــانــون امـتحــان خــدا فــرق می کنـد            در حال فقر، دادن اطعــام بهتــر است

با فقر دوست، لطف به بیگانه نارواست            یعنی که دستگیــری اقــوام بهـتـر است

خمس نداده مال مـرا زهــر کرده است            از نان شبهه، سفرۀ بی شام بهـتر است

مــرغ دلـم به مال ربا می رود ز دست            مردن از این خزیدن در دام بهتر است

ای دل به دست موج هوس هر طرف مرو           با این حبــاب در پی کسب شــرف مـرو

چشم کــریم مانده به راهت که در زنــی           بیهوده پس به این طرف و آن طرف مرو

هرجا که بنگری سخن از روی یار ماست           قبله یکیست هر طــرفی  بی هدف  مرو

دنیا محل خـوف و رجــای قیــامت است           بی غصه هیچ جا پی شور و شعف مرو

گنجینۀ تـمـان جهــان عشق حیــدر است           بی عشق مرتضی پی صید صدف مــرو

ایل تو سائل علی و  راهشان عـلی است           درســائلی خلف شو ولی نــا خلف مــرو

گــر طالــبــی به چــشم ببـینی بهشت را           جایی به غـیــر درگـه شــاه نجف مــرو

هميشه قدرت و مکنت به‌جا نخواهد ماند            مدام در کف زرگر طلا نخــواهد ماند

غـم زمانه مخور فکـــر توشـۀ ره کن            کـه جاودان احدي جز خدا نخواهد ماند

به چند روزۀ سختي بساز وصابر باش            بشــر هميشه دچار بلا نخــــواهد ماند

الا که صاحب سيم و زري به احسان کوش            که غير بخشش وجود و سخا نخواهد ماند

فقير گوشه‌نشين با توانگري خوش گفت            جـهان هميشه بـه ‌کام شما نخواهد ماند

کنون که چرخ به‌کام تو گشته، قدر بدان            که آب جـوي به يک آسيا نخواهد ماند

هر آنچه مي‌نگري درجهـان شود فاني            بــه غير خـــوبي اهل وفـا نخواهد ماند

دل کسي مشکن اي قوي به پنجـۀ ظلم            که اين شکستن دل بي صدا نخواهد ماند

به غير کار نكودر جهـان مکن خسرو            که کار خير و نکو بي بها نخواهد مان

به پيري چون رسد انسان دگربرنا نخواهد شد ‏          قد سروي اگر خم شد دگر رعنا نخواهد شد

مده بيهوده از کف گوهر نقد جواني را ‏          که اين دُّر گران قيمت دگـر پيدا نخواهد شد

به دنيا دل مبند اي دل به فکرتوشه ره باش  ‏         که با مرگ من و تو اخردنيا نخواهد شد

مخور هرگز فريب زرق و برق دنيا را ‏          که شيرين کام با گفتن حـلوا نخواهد شد

مکن تعريف از فضل وکمال ديگران اي دل ‏          که باتعريف کردن هيچ کس دانا نخواهد شد

علي يک عمر با اوفتادگان بنشست تا گويد ‏          از اين بال نشستن ها کـسي والا نخواهد شد

مردم دنيــا اگر با يکديگـر مي ساختند ‏          اين جهان را از جنان هم پاکتر مي ساختند

کينه و بخل و حسد در بين آنها گـر نبود‏          چون برادر از صفا با يکديگر مي ساختند

زيرخاک تيره بنگر با چه خواري خفته اند‏          پادشاهاني که کاخ از سيم و زر مي ساختند

بــاور مــردم اگر مي شد فناي زندگي‏          خويش را آماده از بهــر سفر مي ساختند

درنهاد اهل ايمان حرص را راهي نبود‏          آن قناعت پيشگان با مختصر مي ساختند
رفت آن ايام و آن ماهي که ارباب نماز‏          با نماز و با دعا شب را سحر مي ساختند
هرکه خواند شعر شيرين مرا پرسد ز خود‏          کلک "خسرو" را مگر از ني شکر مي ساختند